Jan Grudziński urodził się 23 grudnia 1914 roku w Kąkolewnicy. Po ukończeniu szkoły powszechnej i szkoły rzemieślniczej odbył służbę wojskową w 6. batalionie saperów 9. Dywizji Piechoty w Brześciu. Brał udział w wojnie obronnej 1939 roku, po czym wrócił do domu. Po odmowie wyjazdu na przymusowe roboty do Niemiec podjął decyzję o ukrywaniu się i rozpoczął działalność konspiracyjną.
Po utworzeniu struktur Armii Krajowej został mianowany dowódcą plutonu w Rejonie Kąkolewnica w Obwodzie Radzyń Podlaski, a jednocześnie pełnił funkcję komendanta placówki AK w Kąkolewnicy. W czasie akcji „Burza” jego oddział wchodził w skład 35. Pułku Piechoty AK dowodzonego przez mjr. Konstantego Witkowskiego ps. „Müller”. Pluton prowadził akcje sabotażowe wymierzone w niemiecki transport wojskowy.
fot. Miasto Międzyrzec Podlaski
Po wkroczeniu Armii Czerwonej Grudziński pozostał w konspiracji. W ramach Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość kontynuował działalność niepodległościową. 8 listopada 1946 r. został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i awansowany do stopnia sierżanta.
Oddział Grudzińskiego uczestniczył w licznych akcjach wymierzonych w struktury komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. W nocy sylwestrowej 1946 r. brał udział w rozbiciu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Radzyniu Podlaskim oraz zajęciu budynku szkoły obsadzonego przez KBW.
Po ogłoszonej w 1947 r. amnestii ujawnił się wraz ze swoimi podkomendnymi. Wobec kontynuowanych represji wobec byłych żołnierzy podziemia zdecydował się na powrót do konspiracji. Aresztowany 7 lipca 1947 r. w Wygnance, został ranny i poddany trepanacji czaszki. Trafił do więzienia na Zamku Lubelskim, gdzie poddano go brutalnemu śledztwu. W marcu 1948 r. podczas niejawnego posiedzenia Wojskowego Sądu Rejonowego w Lublinie został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 7 czerwca 1948 r. Rodzinie odmówiono wydania ciała, które pogrzebano w bezimiennej mogile.
fot. 1 Warszawska Brygada Pancerna
W 1992 roku Sąd Wojewódzki w Lublinie unieważnił wyrok, uznając działania Grudzińskiego za podejmowane w imię dobra Polski. Jego szczątki zostały odnalezione w 2018 roku podczas prac poszukiwawczych IPN na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie. Spoczywały ponad dwa metry pod współczesnym grobem.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się 8 kwietnia 2025 r. w kościele pw. Chrystusa Króla w Międzyrzecu Podlaskim, a następnie na cmentarzu parafialnym. Ceremonia miała charakter państwowy i odbyła się z udziałem asysty wojskowej.
Sierż. Jan Grudziński ps. „Płomień” pozostaje symbolem niezłomności i wierności Ojczyźnie. Gmina Kąkolewnica z dumą i szacunkiem wspomina swego mieszkańca – bohatera narodowego, który nie zawahał się oddać życia za wolną Polskę.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.